Kanaryaların üretilmesi hususu herhangi bir kitabın veya web sayfasının tümü ile işleyebileceği bir konu olmanın çok ötesinde kompleks bir hadisedir. Her ne kadar bilimsel yaklaşımla bir yere kadar varılabilse de kanarya üretmek aslında başlı başına bir sanattır.Senelerce kanarya üretmiş biri olsanız bile her zaman için sizi bekleyen sürprizler mevcuttur. Ancak, önüne geçilebilir hatalardan dolayı yaşanan kayıplar veya yanlış eşleştirmelerden dolayı alınacak başarısız sonuçlar bu güzel hobiyle olan bağımızı zayıflatır.
Bir Border kanarya yetiştiricisinin hedefi öncelikle optimum koşullarda bakabileceği kuş sayısını belirleyip üretim hedeflerini ortaya koymak ve bu düzlemde yapabileceği en iyi eşleştirmelerle nesilden nesile ırkın kalitesini artırarak başarıya ulaşmak olmalıdır. Bu nedenle, ideal Border kanaryası modelinin iyice özümsenip, tüy tipi ve tüy kalitesi kavramlarının çok iyi bilinmesi başarının temel anahtarlarından biridir. Aksi takdirde, vasıfsız kanaryalara verilecek astronomik ücretler ve yapılacak anlamsız eşleştirmeler kaçınılmaz olacaktır. Bunun önüne geçebilmek adına yapabileceğiniz en iyi şey kendinizi ilk planda teorik anlamda geliştirip, kanarya bakımı ve beslenmesi konusundaki eksiklerinizi tamamladıktan sonra ideal model üzerine kafa yorup her sene düzenlenen yarışmalara seyirci olarak katılmak ve yarışmada derece alan kuşları yakından inceleyerek profesyonel Border üreticileri ve mümkünse hakemlerden bilgi alarak teorik bilginizi pratik anlamda pekiştirmek olacaktır.
Kendini teorik anlamda yetiştirmiş ve iyi bir Border kanaryasının vasıflarını özümsemiş bir şekilde profesyonel yetiştiricilerden temin edeceğiniz en iyi damızlıklarla yola koyulmak senelerce vasıfsız kanaryalarla kaybedeceğiniz vakti ve emeği size keyif ve başarı olarak geri kazandıracaktır. Border kanaryası birçok diğer küçük kanarya ırkına nazaran genellikle daha yüksek fiyatlara alıcı bulmaktadır. Bu nedenle, hayatında ilk kez kanarya besleyecek ve üretecek olanlar için pek uygun bir kanarya ırkı değildir. Ancak, her zaman bu durumun istisnaları söz konusu olabilmektedir.
Bakabileceğimiz ve zaman ayırabileceğimiz border sayısını belirledikten sonra yarışmalarda düzenli bir şekilde başarı gösteren üreticilerle kuracağımız iletişim ve ziyaretler ile kafamızda belli bir liste oluşturup bu düzlemde alımlarımızı Eylül-Ekim gibi yapmalı ve sayıdan ziyade vasfı ön planda tutarak damızlık kanaryalarımızın yeni evlerine alışmaları sürecini başlatmalıyız. Her ne kadar bu konudaki tartışmalar devam etse de bakıcı kanarya kullanıp kullanmayacağımıza da buna göre karar vererek yer planlamamızı ona göre yapmamız gerekmektedir. Ben kişisel olarak İngiltere’deki birçok Border üreticisi gibi bakıcı kanarya kullanmamaktayım. Ancak, ülkemizde büyük oranda Border kanaryası için bakıcı kanaryalar kullanılmaktadır. Renk kanaryaları, Lizard kanaryası, Fife Fancy gibi küçük boyutlu kanaryalar genellikle iyi bakıcılardır. İleride bu fasla tekrar değinilecektir.
Aşağıda anlatacaklarım, konuyu genel hatları ile özetleyecek olup soru cevap şeklinde hep beraber konuyu geliştirebileceğimize inanıyorum. Bütün kanarya ırkları birbirlerinden bir takım ufak farklılıklar arzederler. Örneğin Border, Lancashire gibi iri gövdeli kanarya ırkları üremek için gloster, fife fancy veya renk kanaryalarına nazaran daha uzun bir gün ışığına ihtiyaç duyarlar. Yani daha geç kızışırlar. Aynı kuşhanede barındırılan Norwich kanaryalar üremeye hazır veya daha ilk parti yavruları ile uğraşırlarken, malinualar tüye girmeye başlarlar. Kuşları aldığınız üreticinin gün ışığı mı yoksa suni ışıklandırma mı kullandığı sorusu bile üretim planları yapılırken hesaba katılması gereken bir husustur.